Het aantal wiskundestudenten in het hoger onderwijs neemt spectaculair toe. Dit jaar stijgt de instroom tot boven de 1000 nieuwe studenten. Dit is een vervijfvoudiging ten opzichte van het aantal studenten dat zich in 2002 voor een studie wiskunde inschreef. Het Platform Wiskunde Nederland (PWN) schrijft de hoge stijging toe aan de toenemende relevantie van wiskunde in de maatschappij en de hoge baankansen in het veld. Deze stijging is voor PWN een stimulans om het vakgebied onder de aandacht te blijven brengen.
Na een jarenlange terugloop in de jaren ’90 en ’00, zit het aantal wiskundestudenten weer sterk in de lift. Op de peildatum van 1 oktober 2015 wordt voor het eerst sinds lange tijd in de telling van de hoger onderwijsinstellingen de mijlpaal van 1000 eerstejaars studenten bereikt. De stijging lijkt mede veroorzaakt door de grote vraag naar wiskundigen op de arbeidsmarkt en het verbeterde imago van het vakgebied.
Grote vraag
Remco van der Hofstad, hoogleraar wiskunde en woordvoerder PWN: “De vraag naar wiskundigen is op dit moment veel groter dan het aanbod. Studenten beseffen dit steeds meer en kiezen voor een studie met een uitstekend toekomstperspectief. Bedrijven uit de meest uiteenlopende sectoren staan te springen om mensen die met getallen overweg kunnen. Geld, digitale communicatie, informatie, alles is in cijfers uit te drukken. Een wiskundige heeft inzicht in deze getallen en kan er patronen in ontdekken. Niet alleen in de techniek, maar bijvoorbeeld ook in de financiële sector, de gezondheidszorg, de logistiek, de landbouw, energie en verkeer.”
In een onderzoek uit 2014 berekende Deloitte dat in Nederland jaarlijks 160 miljard euro met wiskunde wordt verdiend: 30% van het BNP. Aan wiskunde gerelateerde beroepen zijn in ons land goed voor 1,4 miljoen banen en daarmee voor 25% van de Nederlandse werkgelegenheid. Op de arbeidsmarkt hebben wiskundigen het goed. Het beroep van wiskundige stond in 2014 op nummer één in de ranking die het Amerikaanse CareerCast jaarlijks maakt op basis van salaris, baankansen en werkplezier. Ook andere wiskundige banen zoals actuaris, statisticus en data scientist scoorden hierin een top-10 notering.
“Het groeiend aantal wiskundestudenten bevestigt het belang van de actielijnen in het binnenkort verschijnende Deltaplan Wiskunde.NL ten zeerste”, aldus de voorzitter van de commissie die het plan heeft uitgewerkt, Jacob Fokkema. Op verzoek van het ministerie van OCW hebben PWN en de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijke Onderzoek (NWO) opdracht gegeven voor dit plan. “Maar ondertussen daalt de onderzoekscapaciteit”, vult vicevoorzitter Jan Karel Lenstra aan. “De balans tussen onderwijs en onderzoek raakt zoek. Wij vragen in het plan om een uitbreiding van de universitaire wiskundestaf. Daarmee kunnen we de maatschappij zowel van voldoende wiskundigen als van nieuwe wiskunde voorzien.”
Imago van wiskunde
Platform Wiskunde Nederland (PWN), de koepelorganisatie voor de Nederlandse wiskunde, is verheugd over deze ontwikkeling. “Het besef van de impact van wiskunde voor de wereld waarin wij leven wordt groter”, zegt Wil Schilders, directeur PWN. “Ik zie hierin het resultaat van jarenlange inspanningen van grote en kleine partijen om nut en noodzaak van de wiskunde te tonen. Langzaam ontstaat hiermee een positiever en realistischer beeld van wiskunde bij het grote publiek. Je ziet het ook bij programma’s als De Wereld Draait Door, die minder bang zijn om wiskundige onderwerpen te behandelen.”
De mijlpaal van 1000 studenten is voor Schilders zeker geen eindpunt. “Het is een mooi resultaat, maar er zijn nog veel meer wiskundigen nodig. We gaan onverminderd door met het promoten van Wiskunde.”