Het project “Met Stangen Meer Steam: Wetenschap en Kunst van Bewegende Constructies” van Freek Broeren (TU Delft), Rainer Kaenders (Universität Bonn), Jeroen Spandaw (TU Delft) en Domas Syaifoel (TU Delft), krijgt financiering van de Bètadecanen Outreachmiddelen 2026. We willen deze collega’s van harte feliciteren!
Links: Der Eber’ in Eberswalde: Dit Doppellenkersystem für Drehkrane werd 1932 aldaar door de Ardelt-Werke uitgevonden. Rechts: intrekdraaikraan met ellipssturing, tekening uit het artikel Lemniscaten en kranen van Rainer Kaenders.
Elk jaar stellen de Bètadecanen van de Nederlandse unviersiteiten middelen beschikbaar om outreachprojecten op het gebied van natuurkunde, scheikunde, wiskunde, informatica NLT, techniek of domeinoverstijgend (STEM) te stimuleren.
“In dit Outreach-project van de Bèta-decanen ontwerpen we onderwijsmaterialen over bewegende stangconstructies (‘linkages’) voor havo en vwo. In het jaar 2026 beginnen we met modules voor de tweede en de derde klas. Voorbeelden van bewegende stangconstructies zijn de strandbeesten van Theo Jansen, ophaalbruggen en stoommachines. Stangconstructies bieden een prachtige context voor STEAM-onderwijs, waarin theoretische meetkunde (met en zonder coördinaten), natuurkunde, techniek en kunst samen kunnen komen (zie bijvoorbeeld de syllabus over stangenmeetkunde door Rainer Kaenders en Teun Koetsier van de Vakantiecursus 2021).
Leerlingen kunnen aan de slag met concrete materialen, met simulaties in GeoGebra en met pen en papier. De eerste materialen presenteren we op de Nationale WiskundeDagen van 27 en 28 maart 2025 in Noordwijkerhout. Na de zomervakantie plannen we scholingsbijeenkomsten voor geïnteresseerde docenten.” – Jeroen Spandaw
Links: een voorbeeld van een Strandbeest van Theo Jansen. Rechts: Schema voor stangenmechanismes waarmee alle kegelsneden (ellips, parabool en hyperbool) getekend kunnen worden mits |AC| = |BD| = en |AB| = |CD| als ook |AO|=|PD| de passende lengte hebben. Zie ook [2] voor meer informatie.
[1] Lemniscaten en kranen, Rainer Kaenders, Nieuw Archief voor Wiskunde, Juni 2007.
[2] Meetkunde van de stang: speciale en algemene reële algebraïsche krommen, Rainer Kaenders, Nieuw Archief voor Wiskunde, Juni 2022.
[3] Vakantiecursus 2021 (tegenwoordig Nazomercursus), Meetkunde van de stang, Platform Wiskunde Nederland.