Mathfest 2025: een wiskundefestival voor jong en oud

Dit wiskundefestival was geïnspireerd door Mathfest dat sinds 2023 wordt georganiseerd in Brugge door Platform Wiskunde Vlaanderen (de derde editie zal worden gehouden op 21 september 2025). Het succes van het festival in Vlaanderen sprak ons heel erg aan en we wisten meteen dat we Mathfest ook in Nederland wilden organiseren.

De publiciteitscommissie van PWN heeft in juli al een kernteam gevormd, en we begonnen met de voorbereidingen: we moesten een wat groter programmateam vormen dat alle activiteiten zou verzorgen, en een feestelijke locatie vinden. Een groep van ongeveer 50 enthousiastewetenschappers, leraren, wetenschapscommunicatoren, kunstenaars, studenten en vrijwilligers hebben het hele jaar hard gewerkt om deze eerste editie van Mathfest mogelijk te maken. Zoals jullie weten vliegt de tijd. Elke maand waren we een stap dichterbij. Programma is vastgelegd, website is klaar, het verkopen van kaartjes is online, promotie is begonnen. Rond midapril waren alle kaartjes al uitverkocht, en snel werd het zondag 11 mei!

Het was een zonnige dag, rond 10 uur begonnen we met alles klaarzetten want de eerste gasten zouden rond 13 uur arriveren. Net voor de middag was alles klaar, en we konden van de heerlijke lunch genieten totdat het festival officieel zou beginnen. Iets voor 13 uur kwamen de eerste bezoekers, en zo begon deze feestelijke middag. Uiteindelijk hebben we ongeveer 400 bezoekers mogen ontvangen bij Fort aan de
Klop, wat een geweldige opkomst was.

Mathfest stond in het teken van diversiteit en inclusiviteit in de wetenschap, daarom was 11 mei gekozen als datum. 12 mei, 1977, is de geboortedag van de Iraanse wiskundige Maryam Mirzakhani, die als
eerste vrouw de Fieldsmedaille heeft gewonnen. Daarom wordt 12 mei wereldwijd gevierd als internationale dag van vrouwen in de Wiskunde. Bovendien viel 11 mei ook samen met Moederdag. “Wat is er mooier dan een festival dat gewijd is aan al deze vrouwen die ons inspireren en vooruit helpen?”

Links: Maryam Mirzakhani (foto van May 12), Mathfest stond in het teken van diversiteit en inclusiviteit in de wetenschap. Midden: deelnemers ontdekken de geheimen van verschillende rubik’s kubussen. Rechts: een van de spelletjes van Bollebus.

Om 12 mei te vieren, hebben we wiskundestudenten Bibi Teiwes, Nancy Ntawumenyumunsi, en Nathan de Bruin uitgenodigd om twee interactieve lezingen te geven over het werk van de wiskundigen Maryam Mirzakhani en Maryna Viazovska, die de enige vrouwen zijn die een van de hoogste onderscheidingen in de wiskunde, de Fieldsmedaille, hebben gewonnen. Het programma bevatte ook een reeks lezingen van enthousiaste wetenschappers. Raf Bocklandt vertelde op boeiende wijze over acht verschillende meetkundes, Clara Stegehuis liet zien wie de populairste artiest is door netwerkanalyse op een
creatieve manier in te zetten, Marieke Kranenburg vertelde over weven met wiskundige patronen, en Tom Verhoeff gaf een interactieve voordracht over De stelling van Lehmer.

Geïnspireerd door de stelling van Lehmer mer, heeft choreograaf Roos van Berkel, samen met Tom Verhoeff, Lehmer’s dans ontworpen en uitgevoerd tijdens Mathfest. Want bij een festival horen natuurlijk ook muziek en dans. Naast de lezingen hadden we ook veel interactieve workshops gedurende de dag
voor alle leeftijden. Deelnemers konden hun fantasie helemaal loslaten! Ze konden spelen met
vormen met de veelvlakken van Sheedz. Wiskundedocent Rob van Oord heeft workshops
gegeven over Origami: de kunst van het vouwen.

Links: Nathan de Bruin en Nancy Ntawumenyumunsi van de UvA vertellen over het werk van Maryna Viazovska. Midden en rechts: Wiskundigen Raf Bocklandt (UvA) en Clara Stegehuis (UT) in actie.

Er was ook een workshop over Speedcubing en een workshop verzorgd door het museum Escher in het Paleis over vlakvullingen, waarbij deelnemers geïnspireerd door Escher hun eigen vlakvullingen konden ontwerpen. Het Cryptomuseum uit Eindhoven en het Computermuseum van de TU Delft waren aanwezig om bezoekers mee te nemen in de wereld van computers, geheime communicatie, spionage en cryptografie. Ze hadden zelfs een echte Enigma-codeermachine meegenomen, wat bij veel bezoekers voor verwondering zorgde.

Dankzij Bollebus, die uit Vlaanderen zijn gereisd om mee te doen met Mathfest, kon iedereen gedurende de hele dag aan de slag met creatieve spelletjes zoals Conway’s soldiers, Torens van Hanoi en Euler’s boekenkast. Odette De Meulemeester inspireerde veel jonge bezoekers met haar uitleg over symmetrie en haar Pentomino’s, en Matthijs Coster wist met zijn kikkerspel veel families te vermaken. Als laatste heeft Jessie Goldman van WiskundeWinkel gezorgd voor twee geweldige interactieve activiteiten gedurende de dag: Mathland en Marsmensen.

Links: Het Cryptomuseum was er met allerlei cryptoapparaten waaronder ook een echte Enigmacodeermachine, een icoon uit de Tweede Wereldoorlog. Midden: Marieke Kranenburg liet ziet hoe je kan weven met wiskundige patronen. Rechts: Odette De Meulemeester inspireerde veel jonge bezoekers met haar uitleg over symmetrie en haar Pentomino’s.

Links: Wiskundedocent Rob van Oord heeft de hele middag deelnemers meegenomen in de wereld van Origami. Midden: Jessie Goldman tijdens Mathland. Rechts: Een optreden van Lehmer’s dans.

Ook U in de Wijk Overvecht kwam langs om een videoverslag van het festival te maken, wat te zien is op Youtube. De grote opkomst laat duidelijk zien dat wetenschap en wiskunde ook buiten de kennisinstellingen en midden in de stad thuishoren, ze zijn voor alle leeftijden, en kunnen mensen verbinden. Zoals een bezoeker dit mooi verwoordde:

Fantastisch om te zien hoe jong en
oud zich vermaakt met wiskunde!”
Deze eerste editie was een groot succes.
We kijken nu al enthousiast uit naar Mathfest

Het doel van PWN is om Mathfest jaarlijks te kunnen organiseren. Mochten jullie leuke creatieve ideeën hebben voor een activiteit neem gerust contact op met ons via pr@platformwiskunde.nl.